فاجعه آتشفشان کوه پله و نابودی شهر سن پیر

فاجعه آتشفشان کوه پله و نابودی شهر سن پیر (1902م)

در روز 8 می 1902، شهر سن پیر، که به “پاریس کوچک آنتیل” شهرت داشت، در اثر فوران آتشفشان کوه پله در جزیره مارتینیک به طور کامل نابود شد. این حادثه یکی از مرگبارترین فوران‌های آتشفشانی قرن بیستم بود و جان چهل هزار نفر را گرفت.

پیش‌زمینه تاریخی و جغرافیایی

جزیره مارتینیک، که بخشی از سرزمین‌های فرادریایی فرانسه محسوب می‌شود، در دریای کارائیب واقع شده است. کوه پله، یک آتشفشان چینه‌ای، در شمال این جزیره قرار دارد و از لایه‌های خاکستر و گدازه‌های سخت‌شده تشکیل شده است.

نشانه‌های اولیه فوران

از سال 1900 میلادی، نشانه‌هایی از فعالیت آتشفشانی در کوه پله مشاهده شد، از جمله متصاعد شدن بخار از دهانه آن. با این حال، بسیاری از ساکنان شهر سن پیر خطر را جدی نگرفتند و شهر همچنان پرجمعیت باقی ماند.

فوران و نابودی شهر

در 8 می 1902، کوه پله فوران کرد و جریان‌های آذرآواری با سرعتی بیش از 160 کیلومتر در ساعت شهر سن پیر را درنوردیدند. این جریان‌ها شامل گازهای داغ، خاکستر و سنگ‌های مذاب بودند که در عرض چند دقیقه شهر را به ویرانه‌ای سوزان تبدیل کردند.

بازماندگان و پیامدهای فاجعه

از میان چهل هزار نفر ساکن شهر، تنها دو نفر جان سالم به در بردند:

• لودگر سیلباریس، که در یک سیاهچال با تهویه ضعیف زندانی بود.
• لئون کومپر لیندر، که در حاشیه شهر زندگی می‌کرد و با وجود سوختگی شدید نجات یافت.

درس‌هایی از فاجعه

فوران کوه پله نشان داد که بی‌توجهی به نشانه‌های اولیه فعالیت آتشفشانی می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری داشته باشد. این حادثه همچنین موجب شد که مطالعات علمی درباره جریان‌های آذرآواری گسترش یابد و اقدامات پیشگیرانه در مناطق آتشفشانی بهبود یابد.

این فاجعه همچنان یکی از تلخ‌ترین رویدادهای طبیعی تاریخ فرانسه محسوب می‌شود و یادآور قدرت مهیب طبیعت و ضرورت آگاهی و آمادگی در برابر خطرات آتشفشانی است.

۲۶ آوریل، روز جهانی یادبود قربانیان چرنوبیل